[بی بی سی 5 بهمن 1387]
احمد زیدآبادی
همزمان با تاکید مقامهای عراقی بر تعطیلی پادگان اشرف و لزوم اخراج اعضای سازمان مجاهدین خلق از این کشور، اتحادیه اروپا در نظر دارد نام این سازمان را از فهرست گروههای تروریستی حذف کند.
خبرگزاری جمهوری اسلامی (ایرنا) روز جمعه به نقل از موفق الربیعی مشاور امنیت ملی عراق اعلام کرد که "تا چندی دیگر شاهد خواهیم بود که پادگان اشرف به زباله دان تاریخ پیوسته است."
ایرنا همچنین گزارش داد که آقای ربیعی گفته است: "در میان ساکنان پادگان اشرف کسانی را میشناسیم که دستشان به خون افراد بی گناه عراقی آلوده است که ما آنها را به دادگاههای صالحه عراق تحویل خواهیم داد. همچنین در میان آنها افرادی هستند که دستشان به خون مردم ایران آلوده است که بر اساس موافقتنامه امنیتی میتوانیم آنها را تحویل ایران دهیم."
با این حال، علی الدباغ سخنگوی دولت عراق در گفتگو با آسوشیتدپرس موضع ملایمتری در مورد اخراج مجاهدین خلق از عراق گرفت و تاکید کرد که اعضای سازمان مجاهدین با زور از عراق اخراج نخواهند شد.
به گفته آقای دباغ، عراق برای اخراج مجاهدین خلق به زور متوسل نخواهد شد و آنها را تحویل ایران نیز نخواهد داد.
سخنگوی دولت عراق بر رعایت مسائل "انسان دوستانه" در برخورد با مجاهدین و لزوم خروج "داوطلبانه" آنان از عراق تاکید کرد.
علی الدباغ ضمن آنکه تاریخ مشخصی برای خروج اعضای سازمان مجاهدین از عراق تعیین نکرد، با این حال جای تردیدی باقی نگذاشت که هدف نهایی عراق بستن پرونده مجاهدین خلق و پادگان اشرف در این کشور است، نکتهای که به گفته وی، سازمان مجاهدین نیز آن را پذیرفته است.
سازمان مجاهدین خلق در سال ۱۹۸۶ پادگان اشرف را با نظر مساعد صدام حسین در شمال بغداد تاسیس کرد. با سقوط رژیم صدام حسین توسط ارتش آمریکا، پادگان اشرف تحت کنترل نیروهای آمریکایی در آمد. ارتش آمریکا اعضای این گروه را خلع سلاح کرد، اما به رغم اینکه وزارت خارجه آمریکا نام این گروه را از سال ۱۹۹۷ در فهرست گروههای تروریستی قرار داده، ارتش آمریکا با تکیه بر کنوانسیونهای ژنو اعضای این گروه را تحت حمایت خود گرفت.
پس از امضای پیمان امنیتی بین عراق و آمریکا، پادگان اشرف به کنترل نیروهای عراق در آمده است و دولت نوری المالکی قصد دارد تا به حضور آنان در کشورش پایان دهد.
از عراق تا اروپا
همزمان با تحرکات عراق، دیپلماتهای اروپایی خبر داده اند که اتحادیه اروپا احتمالا در جلسه روز دوشنبه وزیران خارجه این اتحادیه نام سازمان مجاهدین خلق را از فهرست گروههای تروریستی حذف خواهد کرد.اتحادیه اروپا از سال ۲۰۰۲ سازمان مجاهدین خلق را در فهرست گروههای تروریستی مورد نظر خود قرار داده است.
اتحادیه اروپا میگوید حذف احتمالی نام سازمان مجاهدین خلق از فهرست گروههای تروریستی رای سه دادگاه اروپایی مبنی بر ضرورت قانونی چنین اقدامی است.رای سه دادگاه اروپایی در مورد ضرورت حذف نام سازمان مجاهدین خلق از فهرست سازمان های تروریستی قابل فرجام خواهی است و هنوز نهایی نشده است.
به هر حال، تصمیم احتمالی اتحادیه اروپا برای حذف نام سازمان مجاهدین از فهرست گروههای تروریستی هر چند که از نگاه رهبران اتحادیه جنبه حقوقی دارد، اما همزمان شدن آن با تصمیم عراق برای اخراج اعضای این سازمان عراق کاملا تصادفی به نظر نمیرسد.
واقعیت این است که در غیاب یک نهاد بینالمللی بی طرف برای تشخیص و تعیین گروههای تروریستی در سطح جهان، هر کدام از کشورها با توجه به منافع و نگاه خاص خود به مسائل جهانی، گروههایی را در فهرست تروریستی خود قرار میدهند.
برای نمونه آمریکا و اتحادیه اروپا گروههای فلسطینی حماس و جهاد اسلامی را در شمار گروههای تروریستی قرار دادهاند، در حالی که بسیاری از کشورها بخصوص ایران و سوریه نه فقط حماس و جهاد اسلامی را تروریستی نمیدانند بلکه آنها را به عنوان یک نیروی آزادیبخش به حساب میآورند.
بر این مبنا، قرار گرفتن نام سازمان مجاهدین خلق در فهرست گروههای تروریستی آمریکا و اتحادیه اروپا در سالهای ریاست جمهوری محمد خاتمی احتمالا بی ارتباط با قصد آنها برای بهبود رابطه خود با ایران نبوده است.
از همین رو، همواره در آمریکا و بخصوص اتحادیه اروپا محافلی بودهاند که با انتقاد از قرار گرفتن نام سازمان مجاهدین خلق در فهرست گروههای تروریستی، این اقدام را دادن "امتیازی" بدون دلیل به جمهوری اسلامی تلقی کردهاند.
اکنون با چشمانداز به نسبت تیرهای که تصور میشود به علت ادامه برنامه هستهای ایران و حمایت این کشور از گروههای فلسطینی و لبنانی در انتظار روابط ایران و اتحادیه اروپا خواهد بود، به نظر میرسد که اتحادیه اروپا در صدد برآمده است که از "کارت" سازمان مجاهدین در بازی پیچیدهاش با جمهوری اسلامی استفاده کند.
حذف احتمالی نام سازمان مجاهدین از فهرست گروههای تروریستی اتحادیه اروپا قاعدتا به همان اندازه که خشم ایران را سبب میشود، فشار بر تهران را نیز افزایش میدهد چرا که از نگاه رهبران ایران، این سازمان "خطرناکترین" گروه مخالف جمهوری اسلامی است و آزاد بودن فعالیتهای مالی و سیاسی آن در سطح اتحادیه اروپا میتواند برای ایران تهدیدآمیز باشد.
با این حال، به نظر نمیرسد که حذف احتمالی نام سازمان مجاهدین خلق از فهرست گروههای تروریستی اتحادیه اروپا به معنای تغییر سیاست بنیادی اتحادیه در برابر جمهوری اسلامی باشد، چرا که اتحادیه اروپا به سمت به رسمیت شناختن سازمان مجاهدین به عنوان آلترناتیوی برای نظام جمهوری اسلامی حرکت نخواهد کرد، بلکه احتمالا خواهد کوشید تا در مذاکرات آتی خود با ایران، با استفاده از این مساله، ایران را به قطع حمایت گسترده از حماس و حزبالله متقاعد کند.
به ادعای کشورهای اروپایی، ایران مهمترین منبع تسلیحاتی حماس و حزبالله است و تا هنگامی که این سیاست به زعم آنان تغییر نکند، همواره جایی برای حذف نام سازمان مجاهدین از فهرست گروههای تروریستی و فعالیت آزادتر آنان در سطح اتحادیه وجود خواهد داشت.
نام مجاهدین در اروپا از فهرست سازمان های تروریستی 'حذف می شود'
آینده اعضای سازمان مجاهدین خلق در عراق بیش از پیش نامطمئن به نظر می رسد، اما اتحادیه اروپا به حذف نام این سازمان از فهرست گروه های تروریستی نزدیک شده است.